Nasz Patron

200px-RatajMaciej Rataj

polski działacz ludowy, publicysta. 1922-1928 marszałek sejmu. Przed I wojną światową prowadził działalność polityczną wśród młodzieży akademickiej we Lwowie. 1913-1918 i 1920-1931 członek Polskiego Stronnictwa Ludowego „Piast”. 1918-1919 członek PSL „Wyzwolenie”, z ramienia którego w 1919 wszedł do sejmu.

Przeciwnik ratyfikowania traktatu wersalskiego ze względu na niekorzystne ustalenia w sprawach polsko-niemieckich. W czasie wojny polsko-bolszewickiej w 1920 wszedł do Rady Obrony Państwa. 1920-1921 minister wyznań religijnych i oświecenia publicznego, następnie kultury i sztuki. Wiceprzewodniczący komisji sejmowej opracowującej projekt konstytucji, zwanej później marcową (konstytucja marcowa).

Jako marszałek sejmu dwukrotnie pełnił funkcję głowy państwa – w grudniu 1922 po zabójstwie prezydenta G. Narutowicza, kiedy powołał silny, pozaparlamentarny rząd W. Sikorskiego, i w maju 1926, po ustąpieniu prezydenta S. Wojciechowskiego. Przeciwnik J. Piłsudskiego, zwolennik zjednoczenia ruchu ludowego, współzałożyciel Stronnictwa Ludowego (1931), następnie jego prezes (do 1939).

Po agresji Niemiec złożył prezydentowi I. Mościckiemu propozycję utworzenia „rządu zgody narodowej”. Po klęsce wrześniowej w Służbie Zwycięstwu Polski. Przedstawiciel Stronnictwa Ludowego w Politycznym Komitecie Porozumiewawczym, twórca Ruchu Obrony Chłopów. Aresztowany, więziony na Pawiaku i rozstrzelany w Palmirach. Autor Pamiętników 1918-1927 (1966).